К??ел г?лем
Равия Ганиева
Сезне? кулыгызда Р?вия Ганиеваны? чираттагы и?ат ?имеше. Аны? шигырьл?ре укучыны к?нд?лек тормышыбызга алып кер?, к??елл?рг? д?рт ?ст?п, уйланырга м??б?р ит?. Анда начар к?ренешл?р ?чнн яну-к?ю, ? тормышны? яхшы яклары ?чен чын й?р?кт?н с?ен? хисл?ре ярылып ята.Шагыйр?не? таланты ?зенч?лекле, шу?а аны? язу алымы да башка авторлардан берникад?р аерыла т?ш?. Аны зур х?рефт?н "Ч?ч?н шагыйр?" диярг? м?мкин. Ничек с?йл?с?, шулай ук яза, ничек язса, шулай ук б?ян ит?. Афоризмнарга бай булганлыктан аны? и?ат ?имешл?ре ?и?ел укыла, х?терг? д? тиз се??.
Равия Ганиева
К??ел г?лем
Ши?м?сен к??ел г?ле
Бу китап – Р?вия Ганиеваны? чираттагы шигырьл?р ?ыентыгы. З?рн?й ?з куллары бел?н язып калдырган, ?лег? китапларда басылмаган шигырьл?рен к?рг?ч, аларны барлап, укучылары игътибарына т?къдим ит? тел?ге туды безд?. Ул ?зене? шигырьл?рене? гомерле булуын, м?мкин кад?р к?бр?к кешел?р аны? и?аты бел?н таныш булуын тел?г?нен а?ладык.
Китап булсын язмаларым,
Укысын ??ркем тел?п.
? мин яшим туган ?чен
?ирг? бурычны т?л?п.
Еллар ?тк?н саен, з?рн?й ныграк сагындыра. Ярый ?ле шигырьл?р язып, китаплар бастырып калдырган, аларны укыгач, ?зе ис?н вакыттагы кебек, аны? бел?н с?йл?шеп утырган сыман хис ит?без ?зебезне.
Бу ?ыентык ?стенд? эшл?г?нд?, з?рн?ебезне? никад?р тир?н фикерле, зи?енле, акыллы хатын-кыз, ана булуына тагын бер тапкыр инандык, аны? тел байлыгына сокландык. Кайсыбер шигырьл?ренд? н?къ мен? ?леге вакытта ?зебезг? кир?к булган ки??шл?рне таптык, г?я з?рн?йне? ?аны безг? к?ч биреп тора. Дист? еллар ?тс? д?, аны? и?аты ?аман актуаль булып кала.
Без, аны? бишенче кызы Р?йф?н?не? кызлары Дилб?р ??м Алия, бу ?ыентыкны булдырып, з?рн?йне? и?атына я?а сулыш ?рдек, дис?? д? ярыйдыр. Се?лем Алия кулдан язылган шигырьл?рне ?ыеп, аларны электрон форматка к?черде, тышлыгын ясады, бастырды. Мин, Дилб?р, корректор ролен башкардым, китапны Литреста урнаштырдым.
?зе ис?н булса, бу вакыйгаларга ул бик шатланыр иде дип, уйлыйбыз. Х?ер, ул ?ле д? ?зене? шигырьл?ренд?, китапларында, балаларында, ??м безне? й?р?кл?рд? яши.
Атнабай ?йтмешли:
"Мин ?лг?ч т?, минем ?с?рл?рем
Ми?а ??йк?л булып яш?рл?р!"
З?рн?ебез Р?вия Ганиеваны? и?аты яш?сен, к??ел т?ренн?н ?сеп чыккан г?лл?ре ши?м?сен, кабат ч?ч?к атсын, укучылар к??еленд? ?з урынын тапсын диг?н тел?кт? калабыз
З?рн?ем?
Син тормышка гашыйк иде?
Гашыйк иде? язларга,
Тугыз бала?ны ?стерде?
К?меп с?ю-назларга.
Балалардан да к?бер?к
Оныклар х?зер сине?,
Тик с?енеп каршыларга
Яныбызда юк ?зе?.
З?р?тк?й бел?н икегез
Коргансыз матур оя.
??р балагыз бер-берсе ?чен
Зур тер?к булып тора.
Суытмабыз ул ояны,
Туганнар берг? булсак,
?легед?й аралашып,
Очрашып, йореп торсак.
Син бит безг? ??рвакытта
Изге тел?к тел?де?
Шигырьл?ре?, ки??шл?ре?
Яхшылыкка ?нд?де.
Шатлык тулы шигырьл?ре?
Китапларда урын алды.
Сине сагынгач укырга
Ярый ?ле алар калды.
Сине белг?н танышлары?
"Ч?ч?н-ана" дидел?р.
Атнабайны? премиясен
Шуны? ?чен бирдел?р.
З?рн?й, телим якты т?нн?р
Кара?гы г?рл?ре?д?
Ышанам, сине? урыны?
О?махны? т?рл?ренд?.
Дилб?р Исраева
К??ел г?лем
Сагышларга батып сагышлансам,
Кешел?рг? ?г?р ачулансам,
?см?с иде к??ел г?лл?рем.
Ак к?газьг? бер д? тошм?с иде
Й?р?кк?ем т?ренд? сакланган
Инде ?лл? кайчан белг?нем.
Хис ташкыны мине басмас иде,
Й?ретм?с т? иде й?гертеп.
Кайгы кил? калса, й?р?гемне
?т?р иде ??рвакыт ?теп.
Яши алмас идем, ахры, бер д?
Шатлык-с?енеч ??м б?хет к?теп.
Сагышларга батып, ?пк?л?с?м,
К?рм?с идем ?ирд? матурлык.
Алла? бирг?н к?чт?н с?ен? белдем.
К??ел г?лем ч?ч?к атырлык.
К??ел г?лем ч?ч?к аткан чакта
Т?гелмен шул ?йд? ятырлык.
Хис ташкыны шаулый й?р?гемд?.
Чит кешел?р т?гел, мин ?зем д?
Кайчак булам шаклар катырлык.
***
Бер карыймын алдыма,
Бер карыймын артыма.
Елмаеп, к?леп с?йл?ш?
Б?йле тормыш шартына.
Бер карыймын борылып,
Бер карыймын як-якка.
Еракларда яш?с?к т?,
Нур сибик туган йортка.
Бер буламын к?м?кт?,
Бер калам ялгызлыкта.
Тормыш бит ул борчулы да,
Табыла кызык чак та.
Бер карыймын алдыма,
Бер карыймын артыма.
Елмаеп, к?леп с?йл?ш?
Б?йле тормыш шартына.
Борчылганда, к??елк?ем
Шат кешег? тартыла.
ар хисем тау чишм?се
Булып кис?к артты ла.
***
Оныт ?ле авыр чаклары?ны,
Иск? т?шер ?ле шатлыгын.
Кешел?рне с?еп караганнан
Килер, кешем, матур картлыгы?.
Оныт ?ле газап чикк?не?не,
Иск? ал син д?ртле чагы?ны
К?пме к?т? сине шул вакытлар,
Матур чагы? сине сагынды.
Оныт ?ле м?ш?к?тьл?р бел?н
Газап бел?н ?тк?н к?не?не.
Уйла ?ле гомер агышларын
Б?хетл?рг? к?м?р кеше?не.
Оныт ?ле, оныт барлык-барлык
?гъзадагы булган чире?не.
Уе?, эше?, ышанычы? бел?н
Матурла син туган ?ире?не.
***
Китеп барам балачакка,
Хыял арбамны тартып.
Шул минутта язар хисл?р
Кит?л?р кин?т артып.
Борылып кайтам балачактан
Тынычланып, шатланып.
Чабышабыз машинада,
Й?рми х?зер бер кеше д?
Таяк атка атланып.
Автобуста ?илдер?без
Туган якка, сагынгач,
Ашыкмыйбыз, тик барабыз
?ил, я?гыр, буран тынгач.
??яу й?р? кая инде
Аркага бишт?р асып.
Тормышымны с?ям шу?а
С?енеп шашып-шашып.
Чыкмыйбыз б?т?н ?ирл?рг?
Шик?р, ч?й, тозлар эзл?п.
Магазиндагы ?йберне
Алабыз к?зл?п-к?зл?п.
***
Аталар турында язсам
Алда атам с?р?те.
Атаны х?рм?т ит?не
Шушы с?р?т ?йр?тте.
Ата с?зен ?йтк?н саен
Атам ??рчак энд?ш?.
Ата турында яз, диеп
Ми?а с?р?т ?нд?ш?.
Атаны уйлап й?ре, дип,
Шушы с?р?т кис?т?.
?лл? инде ?тк?й рухы
Мине ??рчак к?з?т?.
Ата кеше м?рх?м?тле,
Ир-ат эшл?г?н хезм?т.
Ир-атны? хезм?тен к?р, ди,
К?рс?т син а?а х?рм?т.
Ир-ат бел?н яш?? матур,
А?лат шуны тизр?к.
К?р?се?, тоясы? аны,
Балам, булгансы? зир?к.
Ата намусын югалтмас,
А?а тик булсын х?рм?т.
К?рче шуны, а?лап яш?
Тормышы? барып г?рл?п.
Ата каны синд?, кызым,
Той син ?зе?не горур.
Мине исе?? алмаса?
С?ю г?лл?ре? корыр.
"?тк?й" диг?н назлы с?зне
?йт?лм?де? син ми?а.
Сезне ятим ит?р ?чен
Сугыш башланган ниг??
"?тк?й" диг?н татлы исем
Балкыта кеше й?зен.
Рухым бел?н тоям шуны,
К?ч бир?м си?а ?зем.
"?тк?й" диг?н матур с?зне
Син ?йтте? гел т?ше?д?.
Шуны? ?чен к?ч ?ст?дем
Эшл?н?се эше??.
"?тк?й" диг?н назлы исем
?йтм?де? балалыкта.
?сеп ?итк?ч назлап ?йтте?,
Син яшисе? барлыкта.
"?тк?й" с?зен матур итеп
?йтте? ир атасына.
?пк? белдерс?? д? ?зе?,
Яш?де? ?ич сер бирмич?
Очраган хатасына.
Ата диг?н назлы с?зне,
Ата диг?н назлы с?зне
А?латтын балаларга.
Яш?де?, с?елеп яш?де?,
Тоз салмый яраларга.
Ата кеше эше бел?н
Сокландыра тормышта.
Аларны? к?че саф ?ава
Безне? яш??, сулышта.
Минем рухым – сине? рухы?,
Син д?ньяда кунакта.
Бул ш?фкатьле, м?рх?м?тле
Бул ??рвакыт тыйнак та.
Табигатьне к?з?т, кызым,
Ничек сызылып та? ата?
Та? алдыннан тышка чыкса?,
Си?а ?и?ан а?лата.
?пк?, ызгыш, талаш булса,
Ишетм?ск? син тукта.
А?ла, балам, си?а ?йт?м,
Син бит минем рухта.
Кеше бел?н бул берлект?,
Яш? ??рчак дуслыкта.
Ихата?да булсын терлек -
Яш?рсе? гел туклыкта.
Кешел?рг? бир син ки??ш,
Дуслары? бел?н яш?.
Кир?к булса чын к??елд?н
Чатна, яшенд?й яшьн?.
К??еле?д? булсын сине?
?тк?н буыннар даны.
?тк?н буын – минем буын
Синд? ата?ны? каны.
***
Фатима бел?н Ми?нисага.
Аклы к?лм?к кияр идем
?г?р ситсасын тапсам.
Сез янымда торган кебек
Т?мле ?имешл?р капсам.
Сез янымда торган кебек,
Кулга китапны алсам.
Шатлык к?ленд? й?зегез,
Хатларны язып салсам.
Сезне? бел?н барам т?сле
Уфа урамнарыннан.
Котылдым, котылдым бугай,
Тормышны? ачы ?илл?ре,
К?чле бураннарыннан.
Сезне? янда булсам ??рчак
Хыялым шашкан чакта.
С?йл?рмен ?ле очрашкач,
Дусларым, шушы хакта.
К??ел бел?н ч?ч?к бир?м
Туган к?не?не котлап.
Х?реф ?емн?рем к?пме
?л?ш?м потлап, потлап.
?кият кебек ?тк?н к?нн?р,
Й?редем сезне? арада.
Тирл?п, пешеп, очып кайта
Хыял атым
Сезне? янга бара да.
***
Ничек картаям дип ?йтим
60 яшь ул карт мени?
Т?шл?ремд? ?тк?к?ем
("Яз, тизр?к, яз" – дип)
?и?н?ремн?н тарткалый.
К?пме к??елд? с?ю-наз
Шуларны язасым бар.
Бер-берсен с?йсен, яратсын
С?я белг?н барлык пар.
К??елемд? к?пме ният,
К?пме изге тел?к бар.
?л?шенм?г?н бит ?ле
К??елемне? ?имешл?ре,
Килер буын кешесен?
Тиеш булган б?л?кл?р.
Хыял бел?н булам бала
?смер ??м яшьлек т?ст?.
Буламын б?би ?стерг?н
И?-и? ку?тле к?чт?.
Томанлы к?н.
Томанлы к?н мо?су була,
К??елл?рг? шом сала.
Эшл?р эше?, ?йтер с?зе?
Тик ?йтелмич? кала.
Томанлы к?н мо?су була,
Мо?су уйлар уйлата.
Уйлары?ны чиге булмый,
Тугайларны уйлап та.
Томанлы к?н мо?су була,
Й?р?кл?рне талдыра.
Фикерл?ре томанлылар
Тик х?терне калдыра,
Кулга кал?м алдыра.
Дуслык арканнарын ишегез.
Телефон ?з гомеренд?
Чыбыкларны к?п суза.
Кеше тормыш юлын ??рчак
Сынаулар аша уза.
Кайберл?ре ?т? шома,
Сынаулары бик сир?к.
Сынауларны ?т?р ?чен
Кемг?дер к?п к?ч кир?к.
Кемдер тормыш мисалларын
Берничек т? чиш?лми.
Бутала: акны ак дими,
Караны кара диялми.
Д?рес мисал, д?рес м?сь?л?не,
Турылыкны кеше тиз чиш?.
Д?рес ?авап ?чен ул тормышта
Арканнарын ?зелм?слек иш?.
?й, кешел?р! Тормыш мисалларын
Д?реслекк? карап чишегез!
Матур тормыш, алсу та?нар,
Тыныч, хезм?т с?еп яш?? ?чен
Дуслык арканнары ишегез.
***
К??ел г?лен кил? ?рчет?сем
??р кешег? б?л?к ит?сем.
Г?л ч?ч?кк? к?мелеп, шатлык бел?н
Т?п йортыма кил? кит?сем.
Алып кит? алмам бер н?рс?мне,
Калдырырга тел?п ашыгам.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/chitat-onlayn/?art=70368562) на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.